Opening times
Mon - Sat: 7.00 - 18:00
नेटवर्क आणि संरचना
एककालिक आधार सामग्री प्रणालीची संरचना
एककालिक आधार सामग्री संकलन प्रणाली (RTDAS) खालील तीन टप्प्यामध्ये कार्य करते
आधार सामग्री संकलन प्लॅटफॉर्म (डीसीपी) :
या प्लॅटफॉर्म अंतर्गत सेन्सर बसविले असतात तसेच या द्वारे विविध सेन्सरला वीज पुरवठा करणे, सौर उर्जा वापरुन बॅटरी चार्ज करणे, डेटा लॉगरमध्ये डेटा साठविणे आणि धूळ,पाणी आणि चोरीपासून उपकरणांना संरक्षण प्रदान करणे, इत्यादी कामे करण्यात येतात. एककालिक केंद्राच्या जाळ्यामधील बर्‍याच केंद्रांवर कोणतेही वीज कनेक्शन नसल्यामुळे बॅटरीज सौरउर्जेने चार्जिंग केल्या जातात.
टेलीमेट्री उपकरणे:
ही उपकरणे डीसीपी डेटा लॉगर मधून माहिती गोळा करतात व योग्य टेलिमेट्री पद्धतीने डेटा सेंटरला माहिती प्रक्षेपित करतात. या प्रकल्पांतर्गत प्रस्तावित टेलिमेट्री पद्धतीत ग्लोबल सिस्टम फॉर मोबाइल (GSM) / जनरल पॅकेट रेडिओ सर्व्हिस (GPRS), इंडियन नॅशनल सॅटेलाईट सिस्टम (INSAT) आणि व्हेरी स्मॉल अ‍ॅपर्चर टर्मिनल (VSAT) सारख्या तंत्रज्ञानाचा वापर केला आहे.
डेटाबेस व्यवस्थापन प्रणाली:
- दिल्ली, जयपूर व बरला येथील उपलब्ध अर्थ (Earth) स्टेशनवर विविध केंद्रांवरील आधार सामग्री प्राप्त केली जाते.
- अर्थ (Earth) स्टेशनवरील उपलब्ध सॉफ्टवेअरद्वारे सदर आधार सामग्री विम्स सर्व्हर वरती तसेच ‘राज्य आधार सामग्री साठवण केंद्र, नाशिक’ येथील उपलब्ध सर्व्हरला पाठविण्यात येते.
- ‘राज्य आधार सामग्री साठवण केंद्र, नाशिक’ येथील उपलब्ध सर्व्हरमध्ये सदर आधार सामग्री प्राप्त करून साठविली जाते
- अँप्लिकेशन सॉफ्टवेअरच्या मदतीने सर्व डेटा एनकोड करून विहित नमुन्यात रुपांतरीत करून डेस्कटॉप कॉम्पुटर वर प्रदर्शित केला जातो.
- अँप्लिकेशन सॉफ्टवेअरच्या मदतीने ऐतिहासिक आधार सामग्री बघू शकतो
- सदर अँप्लिकेशन सॉफ्टवेअरमध्ये थर्ड पार्टी अँप्लिकेशन करीता विहित नमुन्यात आधार सामग्री काढण्यासाठी सुद्धा सुविधा उपलब्ध आहे.
- राष्ट्रीय जलविज्ञान प्रकल्पांतर्गत उभारण्यात येणाऱ्या नवीन सेटअप मध्ये विम्स ही प्रणाली वॉटर रिसोर्स इन्फॉरमेशन सिस्टिम (India-WRIS) प्रणाली सोबत होणार आहे. आधारसामग्रीचे वितरण करण्यासाठी इंडिया WRIS ही प्रणाली अंतर्गत व सार्वजनिक वापरकर्त्यांसाठी काम करेल तर आधार सामग्रीचे व्यवस्थापन करण्यासाठी WIMS (विम्स) ही प्रणाली अंतर्गत वापकर्त्यासाठी काम करेल.
राष्ट्रीय जलविज्ञान प्रकल्पांतर्गत महाराष्ट्र राज्यातील सर्व खोऱ्यामध्ये बसविण्यात येणाऱ्या/ आलेल्या एककालिक आधार सामग्री संकलन प्रणालीचे जाळे खालील प्रमाणे आहे
|
अ.क्र. |
केंद्रांचे प्रकार |
ऊर्ध्व गोदावरी खोरे (मराठवाडा) |
तापी खोरे |
कृष्णा-भीमा खोऱ्यातील विस्तार |
कोकण क्षेत्र |
निम्न गोदावरी खोरे (विदर्भ) |
एकूण |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
१ |
स्वयंचलित पर्जन्यमापन केंद्र (ARS) |
२१४ |
१११
|
१६६ |
५७ |
७२ |
६२० |
|
२ |
स्वयंचलित हवामान केंद्र (AWS) |
२८ |
१० |
४५ |
४ |
३ |
९० |
|
३ |
स्वयंचलित जलाशय पाणी पातळी (ARWL) |
५० |
३९ |
५५ |
१२ |
६३ |
२१९ |
|
४ |
स्वयंचलित सरिता पाणी पातळी व सरिता विसर्ग मापन केंद्र (ARWL & RDS) |
३३ |
२२ |
४८ |
२० |
२९ |
१५२ |
|
५ |
बाष्पीभवन पात्र (E- Pan) |
४५ |
१६ |
१८ |
३ |
२४ |
१०६ |
|
११८७ |
महाराष्ट्र राज्यातील खोरेनिहाय एककालिल आधार सामग्री संकलन प्रणाली अंतर्गत केंद्रांची यादी:
ऊर्ध्व गोदावरी खोरे (मराठवाडा)
तापी खोरे
कृष्णा-भीमा खोऱ्यातील विस्तार
अतिरिक् RTDAS पुणे
कोकण क्षेत्र (पश्चिम वाहिनी नद्या)
निम्न गोदावरी (विदर्भ क्षेत्र)
(सोबत जोडले आहे)
शेवटचे सुधारित केले: ०३ जून २०२५
